A.A. Haberi :

KÜLTÜR-SANAT

17 Haziran 2008

"Barış İçin Karikatürler"

Dünyanın dört bir yanındaki önde gelen gazetelerin karikatüristlerin eserleri, Doğu Kudüs'te açılan "Barış İçin Karikatürler" adlı sergide buluştu.
Birinde füzenin yarısı, ağzında zeytin dalı tutan güvercine dönüşmüş, başka birinde cami ve kilisenin aylı ve haçlı minareleri kalpten mahyalarla birbirine tutturulmuş, bir diğerinde İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, ABD Başkanı George Bush ya da Gazze'deki fiili hükümetin başkanı İsmail Haniye çizilmiş. Başına yeşil Hamas bandanasını sarmış Haniye, aynı yeşil bandanayı kravat olarak boynuna bağlamış...

Dünyanın dört bir yanındaki önde gelen gazetelerin karikatüristlerin eserleri, Doğu Kudüs'te açılan "Barış İçin Karikatürler" adlı sergide buluştu. Fransız Kültür Merkezinde düzenlenen sergide, İsrailli ve Filistinli karikatüristlerin yanı sıra Fransa, ABD, Japonya, Mısır ve Cezayir'den karikatüristlerle birlikte Türkiye'den de Şalom gazetesinin çizeri İzel Rozental'ın çizimleri yer aldı.

İzel Rozental, "Bu karikatürlerin hepsinde hiciv var, mizah var. Hepsinde bir yapıcılık var ve Orta Doğu odaklı bir barışa özlem var" dedi.

Karikatürist, mizahçı ve köşe yazarı İzel Rozental, 1991 yılından bu yana, Türkiye'deki Musevi toplumunun gazetesi Şalom'da editoryal karikatürler çiziyor. Çizimlerinde, daha çok siyasi konuları ele alan Rozental, çok sayıda yurt dışı sergi ve albüme davet edilen Türk karikatüristlerinden biri ve halihazırda Dünya Karikatürcüleri Derneğinin ikinci başkanlığını yapıyor.

Fransız Le Monde gazetesinin çizeri Jean Plantureux ya da çizimlerinde kullandığı ismiyle "Plantu" ve eski BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın girişimiyle 2006 yılı sonlarında başlatılan ve daha önce de dünyanın çeşitli merkezlerinde yer alan "Barış İçin Karikatürler", bu kez İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'in vakfı "Peres Barış Merkezi"nin katkılarıyla İsrail ve Filistin'e geldi. Karikatürler, Doğu Kudüs'ten sonra Ramallah, Beytüllahim ve Tel Aviv yakınlarındaki Holon'da sergilenecek.

İzel Rozental da bu daimi sergide yer alan 12 karikatüristten biri. Rozental, daha önce de İsrailli çizer Michel Kichka ve Ramallahlı çizer Baha Buhari ile birlikte Japonya'da da karikatür sergilerinde yer almış, karikatürlerin önemi konusunda konferanslar vermiş.
Rozental, karikatürlerde dilin önemli olmadığını ve verilen mesajın insanlara doğrudan görsel olarak iletilmesi nedeniyle, anlaşılmasının basit ve etkili oluğunu düşünüyor.

Peres Barış Merkezi Direktör Yardımcısı Dr. Aliza Savir, "Sanat, insanlar arasında karşılıklı anlayış için bir kültür köprüsü yaratıyor" derken, çizimlerin hem Filistinlilere, hem İsraillilere iyi niyet, bir arada yaşam ve ümidin mesajını ilettiğini kaydetti. Savir, ayrıca karikatürlerin, her ülke çizerinin kendi kültürünün bir yansıması olduğunu belirtti.

İsrailli çizer Michel Kichka ise "Sorun medya değil. Sorun, geçmişte, karikatürlerin halklar arasında nefret tohumları ekmek ve tartışma yaratmak amacıyla kullanılmasında. Biz buna bir son vermek ve karikatürlerin insanlar arasındaki köprüleri yakmaktan ziyade köprüler kurmak gibi, olumlu amaçlar için de kullanılabileceğini göstermek istiyoruz" dedi.

Filistinli çizer, Ramallah'tan Baha Buhari de "Biz insanları barışa çağırıyoruz. Karikatürleri, özellikle çatışmaların olduğu Kutsal Topraklarda, barışçıl bir şekilde, diyalog ve iletişim için kullanmak anlamlı olacaktır" diye konuştu.

"Barış İçin Karikatürler" sergisinde yer alan bir başka çizer de Türkiye'yi yakından bilen isimlerden biri olan Japon No-Rio Yamanoi. 1999 depreminde, İstanbul'daki Japon konsolosluğunun çağrısıyla, depremden kurtulan çocukların karikatür yoluyla tedavisi projesinde, yine İzel Rozental ile birlikte yer almış. O zamandan bu yana Türkiye'den kopmayan Yamanoi, daha sonra 22 yaşındaki oğlunu da Türkiye'ye göndermiş. İki yıl süreyle Türkiye'de gönüllü olarak Adapazarı'nda bir okulda çalışan oğlunun şimdilerde Toyota fabrikasında, işçilere Japonca öğretmekle meşgul olduğunu söylüyor.

Çizer No-Rio Yamanoi, sergiyi çok önemsediğini ve aralarında yer almaktan mutlu olduğunu ifade ederken, "Bu sergi, her dinden insanları bir araya getiriyor. Barışın bu topraklara geleceğinden umutluyum" diyor.

A.A.