Bir Kitabın Ardından…

Yol boyunca “F”

1991 yılından bu yana Şalom’da “Tünelin Ucu” başlığıyla editoryal karikatürler çizen İzel Rozental, üçü politik, ikisi apolitik olmak üzere toplam beş karikatür albümünün sahibi.

Zaman içerisinde ‘çizgi’nin gücüyle yetinmeyen Rozental, birikimlerini mizahi bir dille yazıya döktü. “Yol Boyunca” adlı kitabını, Okuyan Us yayınlarından henüz çıkan “F” adlı yapıtı izledi. Neden “F” ya da “F”nin anlamı ne?

“Yol Boyunca” (Remzi Kitabevi) İzel Rozental’in gezi anılarını derlediği ve mizah unsurunun ön plana çıktığı öykülerden oluşmuştu.

İki yıl aradan sonra mizah yazılarının ikincisi “F” başlıklı kitapta buluştu. Bu kez gezi anıları geri planda kaldı. Onun yerine Rozental, yaşadıklarını ya da yaşamayı düşlediklerini kaleme aldı. Oniki öyküden oluşan kitabın isim annesi, yazarın eşi, Nita Rozental. Temayı  bulmakta zorlanan Rozental, alfabenin “Ğ” dışında kalan yirmisekiz harfini minik kâğıtlara yazıp eşine birini çektirince elinde “F” kalmış. Böylelikle “F” Sendromu; Fantasia in Roma; Fare; Fasaryacı Dimitri Usta; Fazıl Baba; Fikirli Tembeller Kulübü; Fobi; Fotokopi; Frankfurt Havalimanında Seks Başkadır; Frijider; Fritz J.Mendelshon ve Futbol isimli, sonuna gelindiğinde, ‘keşke bitmeseydi’ diye nitelendirdiğim sıcak öyküler oluştu.

Mükemmeliyetçi olarak tanıdığımız İzel Rozental, kitabın başında, yaşamın içindeki büyük “F”lerdense, sıradan, önemsiz, minik ayrıntılardaki “f”lerle, fasa fiso anıları ele aldığını belirtiyor. Oysa, çok iyi biliyoruz ki, yaşamı anlamlı kılan içindeki küçük ayrıntılardır.

*

Bir kitabın içeriği ne kadar iyi olursa olsun, kapak tasarımı, sayfa düzeni onu bir anda çekici veya itici hale dönüştürür.

Bu açıdan Melis Rozental’in cesaretini göz ardı etmemek lâzım. Öykülerine çizgilerini ekleme alışkanlığı olan İzel R.’in vinyetlerini sayfadan indirip yerine kendi minik tasarımlarını oturtmak kolay değil… İ. Rozental’in sevgili refikasının müstesna kızını kutluyorum.

*

Rozental’in yazış tarzını Ephraim Kishon’la özdeşleştiririm. Benzer üslubu, benzer tadı yakalayabilirisiniz. Her ikisinin de aile bireyleri öykülerine yansır. Doğal ve sağlıklı bir paylaşım vardır. 

Kishon öykülerine “… dünyadaki eşlerin en iyisi olan karım” diye giriş yaparken, İzel Rozental’in satırlarında “…müstesna kadın, sevgili refikam” ağırlık kazanır.

Buzdolabının adı: Frijider

“F” öykülerini anlatmak olası değil. Mizah bir inceliktir. Okunması kolaydır. Ancak kahkahadan öte bir işlev taşır. “F” hem güldürüyor, hem düşündürtüyor.

Hepimizin yaşamında bir “Fasaryacı Dimitri Usta” vardır. Bu cümleye bir anlam veremedinizse, bazı soru başlıkları sıralayayım.

Roma’yı görmeden evvel mi, yoksa Napoli’yi gördükten sonra mı ölmeli?
Yetmiş Gün Savaşı’nın ardından evin davetsiz konukları olan fareler için “Yaşasın, ölmemişler” diyebilir misiniz?
Fasaryacı Dimitri Usta gibi baba dostu bir marangozunuz olmazsa 6 iskemle ve bir masaya kavuşabilir misiniz?
Malatyalı bir komisyoncu ile Büyükada’da ‘uygun’ bir yalı katı bulunabilir mi?
“Tembel adam fikirli olur” özdeyişi size uyuyor mu?
Yükseklik korkusu olan bir kayakçı zirveden inmek için sisli bir havayı mı bekler?
Eşiniz, Hediye Hanım’ın butiğinde, alışveriş yaparken dolandırıcılık suçundan dolayı hapse gireceğini öğrenince ne olur?
İzel Rozenberg, Frankfurt’ta, Dr.Müller’in porno dükkanında ne yapmış?
Bu ve benzeri soruların yanıtlarını “F” adlı öykü kitabının içinde bulacaksınız. Büyük keyf alacağınız bu kitabı okumak için en uygun dönemlerin birindesiniz.

İyisi mi, yol boyunca “F”yi okumaya devam edin.

Not: Fenerbahçe’nin Galatasaray’ı 6-0 yendiği 6 Kasım günü, “F”nin yazarı Fenerbahçeli İzel Rozental’i anımsamamak mümkün değildi. İleriyi görebilmek büyük meziyet. “F”nin içinde “Futbol” başlıklı öykü Mithat Paşa Stadı’nda geçiyordu, son maç ise Şükrü Saracoğlu Stadı’nda. En büyük gelişme tezahüratlardaki gelişmeler. 25 sene evvel stada, tuvaletlere ihtiyaç giderme amacıyla gidilirken, şimdilerde M.Duchamp’nın ‘pissoire’larını oldukları yerden söküyorlar.
Tilda Levi